رزم آرا از همان ابتدا بسیار سخت کوش و با استعداد شناخته شد، در تمام دوران تحصیلش چه در ایران چه در فرانسه همیشه رتبه اول را احراز میکرد، مصمم و چالاک بود. به کمک قدرت جسمانی خوبش، می‌توانست ماه‌ها کم خوابی (۴،۵ ساعت در روز) را بدون خستگی تحمل کند. دویدن در کوه و صحرا برایش آسان بود. تمام اینها از رزم آرا سربازی بی نظیر ساخته بود بطوریکه بارها و بارها متفاوت بودنش را چه در فرو نشاندن غائله جنگل، چه در معضل آذربایجان، چه در خلع سلاح کردن عشایر، چه در موارد دیگر...ثابت کرده بود . رزم آرا یکی از خادمین شایسته میهن بود.
در همان نگاه اول ظاهر و حالتش وی را فردی تحصیل کرده، با نزاکت، مبادی آداب واخلاق نشان میداد. در عین رفتار فروتنانه اش، به خود مطمئن، مسلط به اوضاع و آرام به نظر می‌رسید.حسن روابط را بر دشمنی ترجیح میداد. به زبان‌های انگلیسی، فرانسه و روسی تسلط داشت. در دوران نخست وزیری او، برای اولین بار ایران روابط خوبی با هر سه کشور انگلیس، روس و آمریکا بر قرار کرده بود، که متأسفانه همین موجب میشد نشریات داخلی هر روز به او انگی بزنند و وی را وابسته به این و آن معرفی کنند در حالیکه رزم آرا ناسیونالیستی بود که باور داشت در سایه دوستی بهتر میتواند منافع کشورش را تامین کند و آن را از نابسامانی و عقب ماندگی نجات دهد. جنگ‌های جهانی تمام شده بود و اینک زمان بازسازی بود.رزم آرا یکی از سرمایه‌های این مرز و بوم بود.
رزم آرا چهارمین و جوان‌ترین سپهبد ایران که در ۴۶ سالگی به این درجه رسید، بعد از اوهم هرگز چنین حالتی تکرار نشد.
درخشان‌ترین و ماندگار‌ترین کارش، تاسیس اداره جغرافیای ارتش بود، برای اولین بار این رزم آرا بود که همراه افسرانش وجب به وجب خاک ایران را در نوردید و مجموعه ای ۱۸ جلدی حاوی اطلاعات سیاسی،اجتماعی و اقتصادی ایران را نگاشت.رزم آرا بدون شک یکی از
خادم ترین فرزندان این مرز و بوم بود.
زمان حساسی فرا رسیده بود، جو سیاسی ایران سنگین و التهاب آمیز بود، نخست وزیر رزم آرا از هر سوی تحت فشار بود، استیضاح مداوم کابینه‌اش توسط جبهه ملی یک طرف، فضای مسموم نشریات داخل یک طرف، و رایزنی‌هایش با شرکت نفت یک طرف، سرانجام رزم آرا توانست با شرکت نفت برای سود ۵۰/۵۰ به توافق برسد، ظاهراً، سخت‌ترین قسمت کار انجام شده بود.
اما ، در آن زمان جبهه ملی و آخوند کاشانی بر ملی شدن نفت اصرار داشتند. ولی رزم آرا می‌دانست با ملی کردن نفت ایران مجبور به پرداخت غرامت شده و کلا از دور بازار نفت خارج خواهد شد تصمیم گرفت کوتاه نیاید، و بر ناتوانی دانش ایرانیان تاکید کرد...... رزم آرا نه تنها یک خائن بلکه خأنترین شد و به باورکاشانی سزاوار مردن.
خلیل تهماسبی از فداییان اسلام ترور او را بر عهده گرفت.
پس از قتلش گویی بزمی به پا بود، هلهله، شادی و پایکوبی ایرانیان تا نوروز ادامه داشت. قاتلش به کشتن وی افتخار میکرد.
و از این سوی، شیون‌های بدر الملوک هدایت، همسر رزم آرا و خواهر صادق هدایت. ترور رزم آرا، تیر خلاص را به صادق هدایت هم زد، صادق که از مدت‌ها پیش بخاطر چنین رفتارهایی عذاب می‌کشید، دیگرطاقت نیاورد و پس از چند هفته‌ای کلنجار، خود کشی کرد.
پیکر بی جان رزم آرا آماده خاک سپاری بود که کارت‌های سال نو ای که دستور چاپش را داده بود حاضر شدند، می‌خواست روز اول نوروز به دیدن مسلولین و دیگر بیماران برود و به بقیه نیز تواضع کرده و زودتر تبریک بگوید
ولی افسوس که به جایِ تبریک، خبر قتلش را شنیدند.
و دوستانش به جایِ شاد باش سال نو در مراسم ختمش شرکت جستند.
ولی افسوس که به جایِ تبریک، خبر قتلش را شنیدند.
و دوستانش به جایِ شاد باش سال نو در مراسم ختمش شرکت جستند.
و یکی از شایسته‌ترین و لایق‌ترین فرزندان میهن به زیر خاک رفت.
پس از چندی، قاتلش از زندان آزاد شده، قهرمان ملی شناخته شده و برای آن
ترور انقلابی مقرری برایش در نظر گرفته شد.
فقط ...
رزم آرا : ما یک کارخانه سیمان را نمیتوانیم اداره کنیم، چگونه خواهیم توانست بدون هیچ متخصص و ابزاری نفت را استخراج و منتقل کرده و به فروش برسانیم؟
چندین ماه بعد:
مشاور نزدیک مصدق: نفت را ملی کردیم، ولی نه توانایی اداره کردن آن را داریم نه متخصص فنّی نه نفتکش، در فروش آن عاجزیم. باید به ناچار از شوروی یا آمریکا یا انگلیس کمک بخواهیم!
مصدق: بایست تصور کنیم عایدات نفتی نداریم، باید بگوییم این مملکت نفت ندارد!
.........
ظاهرا تمام پیش بینی‌‌های رزم آرا درست از آب در آمده بود.
رزم آرا ..... رزم آرا خادم بود یا خائن؟؟
-------------------------------------------------------------------------------
توافق شرکت نفت ایران و انگلیس با رزم آرا برای سود ۵۰-۵۰ ایران
نفت و خون ، منوچهر فرمانفرما
شاه- عباس میلانی
مصدق و نبرد قدرت - کاتوزیان
معرفی و شناخت دکتر مصدق ، جواد قنواتی
ظهور و سقوط رزم آرا، علی میرزایی
آسیب شناسی یک شکست ، میرفطروس
http://www.jahannews.com/vdcgwn9xtak93y4.rpra.html
http://www.radiofarda.com/content/f10_radio_series_on_chronology_of_iran_us_relations_part_16/2311496.html
http://www.tarikhirani.ir/fa/news/4/bodyView/634/%D9%86%D9%82%D8%B4.%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1.%D8%B1%D8%B2%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%B1%D8%A7.%D8%AF%D8%B1.%D8%AE%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%B4%DB%8C.%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82.%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AA.html
http://tarikhirani.ir/fa/news/3/bodyView/489/0/%D8%B1%D8%B2%D9%85%E2%80%8C%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D8%9B.%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%8C.%DA%A9%D9%87.%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1.%D8%B4%D8%AF.html
http://tarikhirani.ir/fa/news/30/bodyView/1979/0/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA.%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C.%DA%A9%D9%87.%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87.%D9%86%D8%B4%D8%AF!.%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C.%D8%A7%D8%B2.%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2.%DB%B1%DB%B3%DB%B3%DB%B0.html
دوست گرامی، چرا نمیگید ، که مصدق در صحن علنی مجلس رزم آرا را به مرگ تهدید کرد، و بعد از نخست وزیری مصدق قاتل رزم آرا با حمایت جبهه ملی و با دستور مصدق آزاد شد
پاسخحذفخیلی وارد جزییات نشدم دوست عزیز، ممنون از کامنت شما
حذفاقدام بعدی فدائیان اسلام ترور سپهبد رزم‌آرا نخست‌وزیر وقت بود. این دو ترور سیاسی خیلی سر و صدا کرد و در سیر جریانات کشور خیلی تأثیر داشت. نکته قابل توجه آن بود که در آن دوران یعنی ترور رزم‌آرا، فدائیان اسلام در ارتباط نزدیک با جبهه ملی بودند. ترور رزم‌آرا هم در جلسه‌ای که با حضور مرحوم نواب صفوی، مرحوم دکتر فاطمی، دکتر بقایی، مکی، دکتر شایگان و سایر رهبران جبهه ملی البته بدون حضور دکتر مصدق و آیت‌الله کاشانی برگزار شده بود، مطرح شد.
پاسخحذفدر آن جلسه بنا به دلایلی دکتر مصدق شرکت نداشت و دکتر فاطمی را به نمایندگی خود فرستاده بود. آیت‌الله کاشانی هم در آن جلسه حضور نداشت که این هم به دلیل اختلافات میان کاشانی و نواب بود. به هر صورت در آن جلسه سران جبهه ملی، تحلیلی از وضعیت سیاسی کشور را ارائه میکنند که نتیجه کلی آنها این بود که خطر اصلی روز، شخص رزم‌آرا است و رزم‌آرا است که قصد آن دارد که ایران را به انگلستان بفروشد. آنان معتقد بودند که شاه فعلاً خطرناک نیست و همه کار‌ها زیر سر رزم‌آرا است. در پاسخ به تحلیل‌های سران جبهه، نواب اظهار می‌دارد که فرض کنیم رزم‌آرا امروز ساقط شد و در این حال فنجان خود را برمی‌گرداند توی نعلبکی و می‌گوید حالا رزم‌آرا ساقط شد، بعدش چی، آیا شما قول می‌دهید که پس از سقوط وی، احکام اسلامی را اجرا کنید که آنها جواب مثبت میدهند.
سرانجام پس از یکی دو ماه بعد از آن جلسه، فدائیان اسلام رزم‌آرا را در روز ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ در مسجد شاه هدف گلوله قرار داده و به زندگی وی خاتمه دادند. مرگ رزم‌آرا در نهضت ملی شدن نفت بسیار مؤثر واقع شد و صنعت نفت در عرض یک هفته از سوی مجلسین ملی اعلام شد. پس از مرگ رزم‌آرا، حسین علاء به نخست‌وزیری رسید. در مدت حکومت وی فدائیان اسلام مورد تعقیب قرار گرفتند و تعدادی از آنها و از جمله خود نواب را که مدتی بود مخفی شده بود دستگیر کردند. علت دستگیری هم حکمی بود که به دلیل آتش زدن یک مشروب‌فروشی در ظهر آمل علیه آنها صادر شده بود.
http://tarikhirani.ir/Modules/files/Phtml/files.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=4&filesId=53
نیم‌قرن خاطره و تجربه، خاطرات مهندس عزت‌الله سحابی، جلد اول، نشر فرهنگ صبا، ۱۳۸۶
ممنون از شرح جزئیات سردسیر گرامی،
حذفرزم ارا فطعا خائن و وابسته بود
پاسخحذفچرا ؟؟ چون میگفت با سازش منافع مان را پیش ببریم؟؟
حذفهرکس منافع ایران را به بیگانگان بفروشد خائن است.درودبرشرف مصدق وکاشانی
پاسخحذفرزم آرا موردی را نفروخت گرامی، باور داشت قبل از ملی کردن نفت باید برای آن آماده بود، ایران در آن زمان نه متخصصی داشت و نه تجهیزاتی ، باز هم باید دست از پاا دراز تر به سراغ همان خارجی‌‌ها میرفت یا کلا از نفت چشم می‌پوشید. و دیدیم که پیش بینی رزم آرا درست از آب در آمد، تلاطم کشور ، و رو زدن دوباره به همان اجنبی.
حذفمقالات و صحبت‌های آقای مجتهد زاده و رئیس دانا بسیار کمک هستند اگر فرصت داشتید مطالعه بفرمائید.
اصلا چرا باید یک سپهبد نخست وزیر بشود؟
پاسخحذفمگر زمان جنگ بوده است؟ (لازم به ذکر است که نخست وزیر انگلستان حتی در دوران جنگ جهانی دوم نیز یک غیر نظامی بود.)
یک سرباز باید با میهن پرستی و از طریق روشهای نظامی به دنبال حفظ تمامیت ارضی کشورش باشد و از هیچیک از حقوق ملی کوتاه نیاید.
اما ملاحظه می شود که یک سپهبد به نخست وزیری می رسد و آنچنان سیاست بازی می کند که سر و صدای سیاستمداران حرفه ای هم در می آید. می گوید که فعلا نقض حاکمیت ملی را بپذیریم و نفتمان را با انگلیسی ها تقسیم کنیم و زیر این معاهده را هم امضا می کند. اگر یک سیاست مدار چنین کاری بکند، شاید قابل درک باشد. ولی یک افسر ارشد ارتش چگونه چنین امری را می پذیرد؟
این چه افسری بوده و کجا افسر شده و شرف سربازی اش کجا بوده؟
البته ترور در هر حال مذموم و نکوهیده و محکوم است.
ایکاش رزم آرا را ترور نمی کردند و او به سر کار خودش می رفت. سیاست را هم به سیاسیون میهن پرستی همچون دکتر مصدق و دکتر فاطمی واگذار می کرد و به عنوان یک افسر از سیاسیونی که دفاع از منافع ملی را وجهه همت خود قرار داده بودند حمایت می کرد.
افسوس که همه چیز به بدترین شکل تمام شد.
در ضمن این جمله مشهور از رزم آرا به یادگار است: ایران عرضه ساختن یک لولهنگ (آفتابه) را هم ندارد.
رزم آرا در آن زمان یکی از بهترین و قویترین‌هایی بود که می‌توانست فضای بحران آمیز آن زمان را هدایت کند.
حذفافسوس که برای ملت جو زده هر که سعی کند خلاف خواست عمومی بگوید، هر چند به نفعشان باشد، خائن میشود.
سود ۵۰-۵۰ای که رزم آرا آن زمان توفقش را به دست آورد پس از ملی شدن نفت به ۲۰-۸۰ تقلیل یافت.
فقط این کلمه `` ملی `` کافی هست گرامی؟؟
بله رزم آرا کاملا حق داشت .. الان که سال ۱۳۹۱ هم هستیم بدون کمک چین و روس و .. نمیتوانیم از پس صنعت نفت بر آییم چه برسد سال ۱۳۲۹
مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است.
پاسخحذفمن ترجیح می دهم نفتمان ملی باشد ولو که نتوانیم یک قطره اش را هم بفروشیم، تا اینکه نفت زیر سلطه انگلیس ها باشد و 50 - 50 به ما هم برسد. تازه من ارتشی هم نیستم. از یک افسر ارشد بیش از اینها انتظار می رود.
متوجه شدید، گرامی؟
دکتر مصدق و یارانش با حمایت مردم نفت را ملی کردند. کمی بعد همان عوامل انگلیس با همکاری آمریکا کودتا کردند. با تانک وارد خانه مصدق شدند. سرانجام او دستگیر شد و به پادگان لشکر 2 زرهی منتقل شد. ارتشی هایی مشابه رزم آرا، در دادگاه نظامی نخست وزیر را محاکمه کردند. (نخست وزیر غیر نظامی را) او به 3 سال زندان و تبعید مادام العمر محکوم شد. وزیر خارجه، دکتر فاطمی، را هم در همان پادگان محاکمه و همانجا اعدام کردند. (فکرش را بکنید. رئیس دستگاه دیپلماسی توسط نیروی زمینی ارتش محاکمه و اعدام شد). انواع و اقسام تهمت ها و افترا ها را به آنها زدند.اما امروز پس از 59 سال، بسیاری از مردم و کارشناسان آنها را قهرمان می دانند و به وجودشان افتخار می کنند. ولی رزم آرا هرگز قهرمان نشد. چرا؟
چون همه چیز یک ملت منافع اقتصادی نیست. گاهی اوقات غرور انسان و غرور یک ملت از منافع باارزش تر می شود. شکست مصدق شکست همه ما بود. حتی امثال من که پس از مصدق به دنیا آمدیم. ملت ایران و مصدق همراه با هم جنگیدند، با هم پیروز شدند، و با هم شکست خوردند. اما رزم آرا با ملت نبود و ملت هم با او نبود و در قلب کسی قرار نداشت و ندارد.
حضور استعمارگران برای کسی که عِرق و همیت ملی دارد مانند خاری در چشم است. وقتی دست آنها کوتاه می شود لذت فراوانی دارد. بدون کمک چین و روسیه نمی توانیم از پس صنعت نفت برآییم؟ بله خیلی بد است. ولی لااقل مالکیت منابع طبیعی مان ازآن خودمان است. نمی دانم چرا باید این بدیهیات را توضیح داد.
قبل از رزم آرا، وثوق الدوله (قرارداد 1919) و محمدعلی فروغی (قرارداد 1320) می خواستند چنین معاهدات ننگینی با انگلیس ها ببندند. اماامثال مصدق ایستادگی کردند. بعدها سفیر وقت انگلستان در خاطراتش نوشته بود که تنها وزیر میهن پرست دولت ایران که در برابر قرارداد قیمومیت انگلیس بر ایران ایستاد، مصدق السلطنه (دکتر مصدق) بود.
خلاصه گرامی بزرگوار:
این پند شنو ز خانه بردوش / ور خانه بود خرابه، مفروش
همهٔ بدبختیهای امروز ما از نهضت آزادی و شخص مصدق است.
پاسخحذفمتاسفم که شما چنین روشنگری‌هایی را در صفحه تان انتشار می‌دهید! این مردم را چه به تفکر؟ اینها بهتر است نعلین را بچسبند و پشم شتر را، و به دنبال آن مصدق‌های زمین خوار رعیت کش و مردم خر کن بدوند! خلایق هر چه لایق! تمام این بیسوادن نادانی که اینجا افاضات میکنند، یک برگ از تاریخ که هیچ، یک برگ نوشته نخوانده اند، دیگر چه انتظاری است که سیاست و سود ملک بفهمند! بروند همان لولهنگشان را اداره کنند، نفت پیشکش. مثل اینکه الان خیلی وضعشان بهتر شده که به روس و آمریکا و انگلیس و تمام کشورهای اروپایی و چین و هند و تا اکوادر باج نفتی و غیر نفتی میدهند و همین غیرت و مال خودمان را که افاضه میفرمایند، وجود خارجی ندارد. ایشان بروند همین پاکستان همسایه ببینم آدم حسابشان میکنند، کشورهای درجه یک دنیا پیشکششان. عجب مردم پر رو و وقیحی دارد این مملکت!!!
پاسخحذفمرسی درود بر انسانهای با فهم ومتخصص مثل رزم آرا ولی حیف که رزم آرا به درد ملت ایران نمیخورد این ملت یا پوپولیسم نفتی میخواهد مثل مصدق یا پوپولیسم اتمی مثل احمدی نژاد و ج اسلامی که به روز سیاه و بدبختی و کلیه فروشی بندازد خلایق هر چی لایق
پاسخحذفدر تاریخ ما که پر از دروغ است هر کس را که بعنوان قهرمان ملی نشان دادند خائنی بیش نبود و هرکسی را که انگ وطن فروش زدند قهرمان واقعی و دلسوز این مملکت بود . مملکتی که مصدق ها ونواب صفوی ها و کاشانی ها قهرمانش باشند و رزم اراها و بختیار ها وطن فروشانش باشند بهتر از این نخواهد بود
پاسخحذف